Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Amaç: Bu çalışmada, neoadjuvan kemoterapi sonrası meme cerrahisi uygulanan hastalarda ağrı, lenfödem ve üst ekstremite fonksiyonları üzerine TENS terapinin etkinliğinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmada ayrıca TENS terapinin hastaların ağrı, lenfödem ve üst ekstremite fonksiyonlarında sağlayabileceği iyileşmenin hastaların yaşam kalitesi üzerindeki etkisinin incelenmesi hedeflenmektedir.
Yöntem: Bu çalışma randomize kontrollü bir çalışma tasarımına sahiptir. Uygulama araştırma kriterlerine uyan hastalar ile cerrahi girişim yapıldıktan 24 saat sonra hasta odalarında başlayacaktır. Uygulama öncesi hastalara işlem hakkında açıklama yapılarak sözlü ve yazılı izinleri alınacaktır. Uygulamayı yapmayan uzman araştırmacı tarafından müdahale grubunda yer alan hastalara preoperatif süreçte hasta tanıtım formu, ağrı değerlendirmesi için ağrı takip çizelgesi, omuz ve kol ekleminin fonksiyonelliğinin değerlendirilmesi için Kol, Omuz ve El Sorunları Ölçeği, El dinamometresi ile güç tutuşu ve omuz hareket açıklığının gonyometre ile değerlendirmesi yapılacaktır. Ameliyattan 24 saat sonra ağrı takip çizelgesi ile ağrı değerlendirmesi, dinamometre ile el kavrama gücü, mezura ile lenfödem ölçümleri ve gonyometre ile omuz hareket açıklığı tekrar ölçülecektir. Daha sonra TENS uygulamasını yapacak olan araştırmacı hastaların üst koluna yerleştirilen 2 TENS elektrodu ile 20 dakika süresince konvansiyonel TENS uygulaması yapacaktır.Hasta taburcu oluncaya kadar (ilk 3 gün) her gün aynı saatte günde bir kere 20 dakika olacak şekilde TENS uygulaması devam edecektir. Tüm uygulamalardan önce ağrı değerlendirmesi yapılacaktır. Hasta taburcu olmadan önce uygulama prosedürü hastaya öğretilecektir. Hasta taburcu olduktan sonra ise haftada 3 kere 4 hafta boyunca kendi evinde 20 dakika süresince TENS uygulamasına devam edecektir. Taburculuk sonrası 1. ayda hasta kontrole çağırılacak ve hem TENS cihazı hastadan geri alınacak hem de ağrı, lenfödem, üst ekstremite fonksiyonları ve yaşam kalitesi için ölçümler ve ölçekler tekrar uygulanacaktır (Uygulama protokolü hastalara verilecektir. Eklerde yer almaktadır.). Ayrıca 1. ay kontrolde müdahale grubu hastalarla TENS uygulaması hakkındaki görüşlerini öğrenmek amacıyla görüşme yapılacaktır. Nitel görüşmeler TENS uygulamasını yapan yürütücü tarafından yapılacaktır. Görüşmeler ortalama 20-30 dakika arasında sürecektir. Görüşmeler hastaların yazılı ve sözel olurları alındıktan sonra ses kaydına alınacaktır. Hastanın kendini daha iyi ifade edebilmesi ve rahat hissedebilmesi için görüşmeler uygun bir ortamda yapılacaktır. TENS uygulamasının uzun dönem etkilerini değerlendirmek amacıyla postoperatif 3. ayda son kez ölçekler ve ölçümler tekrarlanacak ve veri toplama süreci tamamlanacaktır. Tüm ölçekler ve ölçümler TENS uygulamasını yapmayan uzman araştırmacı tarafından yapılacaktır (Şekil 5). Evde TENS uygulamasını kontrol ve hatırlatma amacıyla telefonla aranan katılımcılardan TENS uygulamasını belirtilen süre ve şekilde yapmadığı anlaşılan katılımcılardan elde edilen veriler analize dahil edilmeyecektir.