Kara K. (Yürütücü), Baytok E. , Kocaoğlu güçlü B. , Şentürk M. , Karakaya E. , Özkaya S.
Proje Özeti
Proje önerisinin amacı, bir kaba yem olarak kuraklığa dayanıklı bir yem bitkisi olarak yoncaya göre avantajlı olan Plantago lanceolata’nın buzağılarda sütle besleme döneminde kullanılması yanında içeriğindeki fonksiyonel sekonder bileşikler (iridoid glikozitler, fitoöstrojenler, proantosiyanidin ve saponinler) ile büyüme, immun sistem, ruminal fermentatif modifikasyon ve rumen metagenomuna etkisinin ortaya konulmasıdır. Proje önerisinde buzağılarda sütle besleme döneminde (7 günlük yaştan 70 günlük yaşa kadar) (kuru madde; KM bazında) buzağı başlangıç yemi ile Plantago lanceolata kuru otu, yonca kuru otu ve bunların karışımlarının etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Proje önerisinde bireysel olarak beslenecek olan buzağılar, sütten kesim öncesinde %10 oranında P. lanceolata kuru otu + %90 buzağı başlangıç yemi (BBY) (Grup 1; n=12), % 10 oranında yonca kuru otu + %90 BBY (Grup 2; n=12), % 2,5 P. lanceolata kuru otu + % 7,5 yonca kuru otu + %90 BBY (Grup 3; n=12), % 5 P. lanceolata kuru otu + % 5 yonca kuru otu + %90 BBY (Grup 4; n=12) ve % 7,5 P. lanceolata kuru otu + % 2,5 yonca kuru otu + %90 BBY (Grup 5; n=12) içeren rasyonla sütten kesime kadar beslenecektir (toplam 60 buzağı). Proje önerisinin hipotezi “P. lanceolata’nın iyi düzeyde besin madde ve düşük anti-nutrisyonel faktör kompozisyonu (proantosiyanidin, saponin ve fitoöstrojen) ile fonksiyonel sekonder bileşik olarak iridoid glikozit (catalpol ve aucubin) içeriği ile ülkemizde buzağıların sütten kesim öncesi rumen gelişimi, rumen mikrobiyotası, bağışıklık materyalleri ve serum biyokimyasal parametreleri üzerine yonca kuru otuna göre daha olumlu sonuç verebileceği”dir. Proje önerisinin özgün yönleri: 1. Buzağılarda kaba yem olarak P. lanceolata kullanımı hakkında çalışmanın olmaması, 2. Buzağılara P. lanceolata kuru otunun sütten kesim önceki yonca kuru otunun etkinliği ile karşılaştırılmamış olması, 3. Buzağılarda P. lanceolata kuru otunun immun sistem parametreleri [İmmunglobulin (IgM, IgG, IgA ve IgE), interlöykin (IL-1ß ve IL-6), interferon gamma (IFN-γ), tümör nekrozis faktör (TNF-α) ve serum amiloid-A düzeyleri] üzerine etkisinin araştırıldığı bir çalışmanın olmaması, 4. Buzağılarda rumen metagenomik profili üzerine P. lanceolata kuru otu etkisi ve bunun yonca kuru otunun metagenomik profili üzerine etkinliğinin karşılaştırıldığı bir çalışmanın olmaması, 5. Buzağılarda metagenomik analiz ile selülolitik, proteolitik, pektinolitik, amilolitik gibi farklı genuslara ait bakteriler ve metanojenik arkeaların yoğunluğuna olan etkisinin belirlenmesi ve bunun yoncanınki ile karşılaştırılması, 6. P. lanceolata kuru otunun buzağı rumen sıvısında uçucu kısa zincirli (asetik, bütirik, propiyonik, valerik asit) ve uçucu dallı zincirli (iso-valerik asit, iso-bütirik asit) asitlerin konsantrasyonuna etkisinin saptanması ve bunun yoncanınki ile karşılaştırılması, 7. Buzağıların rumen sıvısındaki amonyak azotu konsantrasyonu üzerine P. lanceolata kuru otu ile yonca kuru otunun etkinliğinin karşılaştırılması, 8. Buzağılarda önemli bazı makro ve mikro mineraller (kalsiyum, demir magnezyum, sodyum, fosfor, çinko, bakır ve kobalt) bakımından buzağılarda büyüme ölçüleri (sağrı yüksekliği, cidago yüksekliği, göğüs çevresi ve vücut uzunluğu) ile karaciğer-böbrek enzim aktiviteleri ve kan mineral değerleri üzerine etkinliğinin saptanmasıdır.
Proje önerisinde buzağıların sütle besleme döneminde kaba yem kaynağı olarak yonca kuru otu, P. lanceolata kuru otu ve yonca kuru otu + P. lanceolata kuru otunun immun sistem parametreleri, kan antioksidan değerleri ve karaciğer böbrek enzim aktiviteleri, rumen metagenomik profili, rumen sıvısı değişkenleri, dışkı skoru, performans ve büyüme ölçüleri üzerine etkileri karşılaştırılacaktır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda sütle besleme döneminde P. lanceolata kuru otunun yonca kuru otuna alternatif olup olmayacağı, yada en uygun yem tercihinin belirlenmesi sağlanacak ve bu konuda araştırmacı ve yetiştiricilere yol gösterilecektir. Buzağılarda proje sonuçları elde edildiğinde, P. lanceolata’nın kuraklığa dayanıklı, çok yıllık, farklı toprak tiplerinde yetişebilmesi, biçildikten sonra tekrar yetişmesi gibi özellikleri ile bu bitki ülkemiz için sürdürülebilir hayvancılık için dikkat çekici bir kaba yem kaynağı olacaktır.