• Ana Sayfa

Neonatal Dönemde Hipoksi Maruziyetinin Davranış ve Moleküler Fenotip Üzerine Etkisi

Taheri S. (Yürütücü), Dolanbay M. , Doğanyiğit Z., Özkul Y. , Hassanzadeh faalaslı M. , Başaran K.

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Proje Grubu: Tıp Sağlık
  • Projenin Yürütüldüğü Birim: Tıp Fakültesi
  • Başlangıç Tarihi: Ekim 2022
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2023

Özet

Perinatal dönemde çeşitli nedenlerle farklı şiddetlerde maruz kalınan hipoksi gelişimsel dizileri kesintiye uğratabilmekte ve moleküler, hücresel ve nöronal değişikliklere, hasarlara neden olmaktadır.

Çalışmadaki amacımız özellikle normal doğum yapan annelerin bebeklerinde doğumda maruz hafif hipoksinin fetal beyinde MSS bozukluklarının artmasına ve erişkin yaşamda davranışsal, moleküler değişikliklere neden olup olamayacağının araştırılmasıdır.

Bu amaçla yeni doğan fareler doğum sırasında kısa bir süre hipoksiye (%12 O2), (%10 O2), (%8 O2) maruz bırakılarak neonatal dönem ve yetişkin dönemde oluşacak davranışsal, moleküler değişiklikler incelenmiştir. Yenidoğan beyninde hipoksik hasarlanma total beyinden HIF-1α ve H&E boyama ile incelenmiştir. Yetişkinlik dönemlerinde davranış fenotipine etkisinin araştırması davranış deneyleri ile yapılmıştır. Sonrasında moleküler deneyler için farelerden kan, hipokampüs, total beyin örnekleri alınmıştır. Örneklerde RT-PCR Yöntemi 5 miRNA’nın ekspresyon seviyeleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda hipoksi gruplarına ait farelerde hareket ve hızın, sosyal davranışın, tekrarlayıcı davranışın azaldığı, köşelere saklanma eğiliminin arttığı gösterilmiştir. Histopatolojik analizlerde en fazla hasar %8 O2, %10 O2’lik grupta olduğu; %12 O2’lik grupta majör bir hasar görülmemesine rağmen davranışsal ve moleküler değişiklikler tespit edilmiştir. Önceki çalışmamızda otistik hastalarda, otistik çocuğa sahip sağlıklı aile bireylerinde ekspresyon seviyesini düşük bulduğumuz, sonrasında otistik fare modellerinde, insan sonuçlarında doğruladığımız 5 miRNA’nın ekspresyon seviyesinin hipoksi gruplarına ait kan ve hipokampüs örneklerinde özellikle hipokampüste %21’O2 lik normoksi grubuna göre bütün gruplarda azaldığı tespit edilmiştir. Elde ettiğimiz moleküler ve davranış deneyleri sonuçları birlikte değerlendirildiğinde beyinde major bir hasara neden olmayan hafif hipoksinin MSS’ni etkileyen bozukluklarının artmasına neden olabilir.