Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Hancı F. (Yürütücü), Yıldız E. , Dalda şekerci A.
Bu proje, soğan fidelerinde erken dönemde karşılaşılan düşük ve yüksek sıcaklık streslerinin morfolojik ve biyokimyasal etkilerini incelemeyi ve melatonin uygulamalarının bu etkiler üzerindeki düzenleyici rolünü belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, özellikle soğan üretiminde sıkça görülen ani sıcaklık dalgalanmalarının verim ve kalite üzerindeki olumsuz etkilerine bilimsel bir çözüm getirmeyi hedeflemektedir.Soğan, ülkemizde geçit kuşağı bölgelerinde geniş alanlarda yetiştirilen stratejik bir sebze olup, iklim değişikliği ve küresel ısınma nedeniyle düşük ve yüksek sıcaklık stresine maruz kalmaktadır. Bu stresler, fide gelişiminden itibaren büyüme ve üretim süreçlerini olumsuz etkileyerek verim kayıplarına yol açmaktadır. Buna rağmen, literatürde soğanda düşük/yüksek sıcaklık stresine ve melatonin uygulamalarının bu stresler üzerindeki etkisini inceleyen araştırmalar son derece azdır.Proje kapsamında, düşük ve yüksek sıcaklık stresine maruz bırakılan soğan fidelerinde meydana gelen morfolojik (büyüme, fide gelişimi) ve biyokimyasal (antioksidan aktivite, stres göstergeleri vb) değişimler değerlendirilecek, erken dönemde uygulanan melatoninin bu değişimleri nasıl etkilediği araştırılacaktır. Elde edilen bulgular, düşük ve yüksek sıcaklık stresinin soğan üzerindeki etkilerini anlamaya yönelik bilimsel bir temel oluşturacak ve ileride yapılacak daha kapsamlı genetik, proteomik ve enzimatik düzeydeki çalışmalara zemin hazırlayacaktır. Bu proje, Türkiye'de ve dünya genelinde soğan yetiştiriciliğinde verim ve kaliteyi artırmaya yönelik yenilikçi yaklaşımlar sunacak, aynı zamanda sürdürülebilir tarım için ekonomik ve çevreci çözümlere katkı sağlayacaktır.