İnek Erken Gebelik Faktörünün Tespitine Dayalı Kolorimetrik Gebelik Tanı Testi Geliştirilmesi


Atay Y. (Yürütücü), Akar Y. , Öztürk A.

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Proje Grubu: Tıp Sağlık
  • Projenin Yürütüldüğü Birim: Veteriner Fakültesi
  • Başlangıç Tarihi: Eylül 2024
  • Bitiş Tarihi: Mart 2026

Özet

Erken gebelik tanısı yüksek ekonomik verimlilik hedefleyen modern inek yetiştiriciliğinde kritik öneme sahiptir. Bu ekonomik hedef doğrultusunda ineklerin planlanan zamanda gebe kalmaları ve erken gebelik tanısının yapılması istenir. Gebelik tanısına duyulan ihtiyaç klinik ve biyokimyasal yöntemlerle ancak sınırlı düzeyde karşılanabilmektedir. Gebelik teşhisinde biyobelirteçlerden biri olan erken gebelik faktörü (EPF) fertilizasyon sonrası 24-48 saatlerde ortaya çıkması ve embriyonik ölümden kısa bir süre sonra serumda tespit edilememesi gibi eşsiz özelliklere sahiptir. EPF’nin sahip olduğu bu ideal özelikler erken gebelik tanısında önemli bir potansiyel taşımaktadır. Bu ihtiyaçları ve potansiyeli göz önünde bulundurarak sunduğumuz bu projede ineklerde gebelik tanısında kullanmak üzere EPF’nin tespiti için immunosensor sandviç assay temelli kolorimetrik tanı testi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca bir akıllı telefon mobil uygulaması ile test sonuçları subjektif farklılıklardan etkilenmeyecek şekilde görüntü işleme teknikleriyle analiz edilecektir. Projenin gelecek hedefi; geliştirilmesi planlanan yerli üretim, yüksek doğruluk ve duyarlılığa sahip testlerin saha şartlarında kullanımıyla öncelikle ülkemizin inek yetiştiriciliğinde yüksek verimliliğe katkı sağlamasıdır. Ayrıca geliştirilen testin farklı türlerin de gebelik tanısında kullanımı ile bilimsel araştırmalara ve rutin uygulamalara olanak sağlaması hedeflenmektedir. Ayrıca bu metot ile farklı biyobelirteçlerin de analizi mümkündür. İhtiyaç duyulan başka biyobelirteçlerin tespiti için modifiye edilebilecektir. Projeden bilimsel, ekonomik ve sosyal düzeyde önemli etkiler beklenmektedir.