Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Büyükkılıç beyzi S. (Yürütücü), Ülger İ. , Çınar M. , Konca Y. , İbiş O.
Yağlar, enerji açığının kapatılması ve ürün kalitesinin artırılması amacıyla, hayvan beslemede uzun yıllardır kullanılmaktadır. Yağların su içinde nanoemülsiyonu, yeni bir form olmakla birlikte; çok sayıda bilimsel ve pratik uygulamaya sahip en önemli nanoteknolojilerden biridir. Bu yağ formu, ilaç, gıda, petrol vb. sektörlerde yoğun bir şekilde araştırılmaktadır. Buna karşın, hayvan beslemede kullanımı oldukça yenidir. Bu teknolojiyi araştıran az sayıdaki besleme çalışması in vitro düzeyde kalmış, in vivo çalışmalarla desteklenmemiştir. Bu nedenle yapılması planlanan bu çalışma;
• Yağların su içinde nanoemülsiyonu ile ham yağın in vivo ruminal fermantasyon, mikrobiyota, biyohidrojenasyon ve kuzularda besi performansına etkileri bakımından ilk kez karşılaştırılacak olması,
• İn vitro ve in vivo analizlerde, su içi yağ nanoemülsiyon yağın, ruminal mikrobiyota üzerine etkilerinin ham yağ ile karşılaştırılarak araştıracak olması,
• Ülkemiz ve dünyada üretimi ve önemi gittikçe artan, ayrıca kaliteli bir yağ kaynağı olan kenevirin; su içi yağ nanoemülsiyonun daha önce araştırılmamış olması yönleri ile özgündür.
Projede, hayvan beslemede kullanılan bazı farklı yağ kaynaklarının, farklı formlarda ve dozlarda yeme katılması ile birinci çalışmada; in vitro ruminal fermantasyon, metan üretimi, metagenom ve biyohidrojenasyona etkileri belirlenecektir. Yağ kaynağı olarak soya, balık ve kenevir tohumu yağı (3 kaynak); form olarak ham ve su içi yağ nanoemülsiyon formu (2 form); ve doz olarak rasyon kuru maddesinin %2, %4 ve %8’i (3 doz) düzeyinde rasyonda kullanılacaktır. İn vitro olarak test edilen bu muamele gruplarından en uygun yağ kaynağı ve dozu belirlendikten sonra ikinci çalışmada; kuzu rasyonlarına farklı formlarda rasyona ilave edilerek kuzularda besi performansı, rumen fermantasyonu ve metagenomu ile et kalitesine etkileri belirlenecektir. Rasyon, hayvan materyali olarak kullanılacak olan kanüllü koçların günlük ihtiyaçlarına göre hazırlanan yemlerden oluşacaktır. İn vitro aşamada 3 yağ × 2 form × 3 doz × 5 tekerrür ve 2 teknik tekrar (inkübasyon tekrarı) olmak üzere toplam 180 örnekte çalışılacaktır. Her bir muamele grubu şişeler 24 saatlik inkübasyona tabi tutulacak ve süre sonunda alınan örneklerde, pH, uçucu yağ asitleri, gaz ve metan üretimi, yağ asidi kompozisyonu ve metagenomik analizler yapılacaktır. Tüm bu sonuçlara göre yapılan değerlendirmeyle en uygun kaynak ve doz belirlenecektir. Belirlenen yağ kaynağı belirlenen oranda ham ve su içi yağ nanoemülsiyonu ve yağ içermeyen bir grup ile toplamda 3 grupta ve her grupta 10 adet erkek kuzu olmak üzere in vivo besi denemesi yapılacaktır. Bu çalışmada homojen olarak (bezer doğum ağırlığı ve canlı ağırlık) elde edilen yaklaşık 90 günlük yaşta erkek kuzular 91 günlük bir besi süresince deneme yemleri ile beslenecektir. Deneme boyunca günlük yem tüketimi, haftalık canlı ağırlık ve yemden yararlanma oranları belirlenerek besi performansı belirlenecektir. Ayrıca denemenin 1., 45., ve 90. günlerinde rumen sıvısı alınarak ruminal fermantasyon, yağ asidi profili ve metagenom analizleri yapılacaktır. Denemede 91. gün kesim yapılacak ve karkas ve et kalitesi belirlenecektir. Bu amaçla kesim ağırlığı, sıcak ve soğuk karkas ağırlıkları, Longissimus dorsi’den alınan et örneklerinde ise; yağ aside kompozisyonu, renk, pH, drip loss, çözdürme kaybı, pişirme kaybı ve kimyasal analizler (yağ, protein ve kül) yapılacaktır.
Projede yağların su içi nanoemülsiyonunun elde edilmesi için Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Nanoteknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (ERNAM), yağ boyutunun belirlenmesi analizlerinde ERÜ Teknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi (TAUM) altyapısı kullanılacaktır. İn vitro ve in vivo çalışmalarda hayvan denemeleri ERÜ Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezinde (ERÜTAM) gerçekleştirilecektir. İn vitro ve in vivo çalışmalardan elde edilen örneklerde yapılacak olan ruminal fermantasyon, yağ asidi kompozisyonu ve et kalitesi analizleri ERÜ Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Laboratuvarlarında yapılacaktır. Rumen sıvılarında yapılacak metagenomik analizlerde genetik materyal izolasyonu ERÜ Betül-Ziya Eren Genom ve Kök Hücre Merkezinde yapılacak, dizileme analizi için de ticari bir laboratuvar firmasından hizmet alınacaktır.
Elde edilen sonuçlar SCI dergilerde makale ve uluslararası bildiri olmak üzere çıktı olarak kullanılabilecek ve yeni konular için altyapı oluşturabilecektir. Proje süresince, çalışmalarda bulunan lisans ve lisansüstü öğrencilerin yetiştirilmesine katkıda bulunulacaktır.